Podejmowanie decyzji to umiejętność, której można się nauczyć. I jest to bardzo dobra wiadomość. Z pewnością z biegiem lat, nabywanym doświadczeniem dużo łatwiej o biegłe poruszanie się w tym obszarze, chociaż nie musi to być regułą.
Z podejmowaniem decyzji mierzymy się każdego dnia i to od najmłodszych lat –
wybór szkoły, kierunku studiów, pracy jaką będziemy wykonywać, partnera życiowego itd. Zastanawiamy się nad otworzeniem własnej firmy, przeprowadzką do innego miasta, emigracją, czy też w drugą stronę, rezygnacją z jakiegoś przedsięwzięcia, zakończeniem relacji, zmianą pracy.
Generalnie z decyzjami nie jest wcale tak prosto, szczególnie jeśli chodzi o tzw. WAŻNE DECYZJE, czyli takie, które mają znaczący wpływ na nasze życie i za którymi idą poważne konsekwencje. Niekiedy paraliżuje nas świadomość odpowiedzialności za daną decyzję, co może prowadzić do zatrzymania procesu decyzyjnego. Pojawiają się wówczas wątpliwości, obawy, lęki, czy nawet wycofanie się z podjęcia danej decyzji. Warto poznać głębiej to zagadnienie, aby zobaczyć szerszy obraz i sprawniej podejmować właściwe decyzje.
Przed podjęciem decyzji
- Zobacz opcje
Na pewno warto dać sobie czas i poprzypatrywać się opcjom, jakie masz przed sobą. Możesz sięgnąć po kartkę i długopis i spisać wszystkie opcje w dwóch kolumnach – co ZYSKUJESZ, a co TRACISZ, podejmując daną decyzję. Koncentruj się na faktach. Rozważ, co będzie dla Ciebie najlepsze, co da Ci więcej korzyści, będzie szansą na rozwój i wzbogacenie Twoich doświadczeń. - Daj dojrzeć decyzji
Nie działaj pochopnie! Szczególnie jeśli ktoś lub coś wywierają na Tobie presję. Poobserwuj sytuację. Trudno powiedzieć , jaki czas jest czasem optymalnym, wiele zależy od konkretnej sytuacji, ale postaraj się zadbać o swój komfort, szczególnie psychiczny. Przemyśl wszystko na spokojnie, ale też nie przeciągaj tego zbyt długo. - Wyhamuj emocje
Nie podejmuj decyzji na gorąco, w ferworze chwili, będąc w silnych emocjach. Ochłoń. Emocje są potrzebne i ich nie unikniesz, ale w procesie decyzyjnym nie mogą Tobą zawładnąć i Cię zdominować. Potraktuj je jak cenne informacje oraz wskazówki, które podpowiadają Ci, co jest w Tobie w związku z decyzją, którą masz podjąć. - Okiełznaj wątpliwości
Wątpliwości powodują, że proces decyzyjny się wydłuża. W głowie pojawia się milion myśli – a co jeśli… Przede wszystkim masz prawo mieć wątpliwości i czuć niepewność, bo decyzje wprowadzają zmiany do Twojego życia. Zobacz, czego konkretnie one dotyczą. Często za wątpliwościami stoi strach, że sobie z czymś nie poradzisz (np. z ogromem pracy, z przyswojeniem nowej wiedzy), strach przed brakiem wsparcia czy akceptacji (np. w nowym środowisku pracy, czy w nowym kraju), strach przed popełnieniem błędu (decyzja o rozwodzie, zmianie pracy). W wielu przypadkach źródłem wątpliwości jest też brak wiary w siebie i w swoje umiejętności. Zobacz, jak to jest u Ciebie.
W takich momentach możesz zadać sobie pytania:
- Na ile (w skali 1-10) wątpliwości hamują moje działania?
- Jaka byłaby moja decyzja, gdybym nie miał tych wątpliwości?
- Jaki rodzaj hamulców mam jeszcze w sobie?
- Co mogę zrobić dla siebie, aby podjąć jak najlepszą decyzję?
- Kto może mnie wesprzeć?
- Co jest teraz tak naprawdę ważne?
Odpowiadając na te pytania, dostajesz szerszy obraz swojej sytuacji i tego, co jest w Tobie. Bądź wobec siebie szczery i rozważ, jakie działania teraz chcesz podjąć.
- Poznaj siebie
Jeśli masz dobry kontakt ze sobą, masz dużą świadomość siebie, podejmowanie decyzji raczej nie stanowi problemu, ponieważ doskonale wiesz, jak i przez co „przefiltrować” swoją decyzję. A konkretniej, jeśli znasz swoje WARTOŚCI, przekonania, nawyki, wiesz dokąd zmierzasz, o co Ci w życiu chodzi i jaki kierunek działań będzie dla Ciebie najlepszy, wówczas odpowiedzi same do Ciebie płyną. Twoja intuicja jest wyostrzona, a to sprawia, że dużo głośniej słyszysz swój wewnętrzny głos.
Po podjęciu decyzji
- PRZYGOTUJ SIĘ NA ZMIANĘ!
Ważne decyzje pociągają za sobą życiowe zmiany i zwykle wiążą się z opuszczeniem tzw. strefy komfortu. Po podjęciu decyzji wiele się zmienia. Warto być świadomym tych zmian i się na nie przygotować. Wzięcie odpowiedzialności za decyzję, uwzględnienie konsekwencji i zmian, jakie dana decyzja ze sobą niesie oraz psychiczne przygotowanie się na nią, dają wewnętrzny komfort i spokój. Z pewnością nie wszystko jesteś w stanie przewiedzieć, ale o wiele aspektów możesz zadbać.
- NIE BÓJ SIĘ WYCOFAĆ
Bywają decyzje podejmowane pod wpływem chwili, presji kogoś, jakichś okoliczności, nieraz po prostu chcesz zaryzykować. Nie miej obiekcji, by zmienić zdanie i się wycofać, kiedy stwierdzisz, że decyzja nie była trafiona. Jeśli nie będzie takiej możliwości (bo mogą zaistnieć takie sytuacje), nie potępiaj siebie. Daj sobie prawo do popełniania błędów. Nikt nie jest nieomylny i błędy wpisane są w ludzkie życie. Doceń zebrane doświadczenie, ale wyciągnij też z tego konstruktywne wnioski, odbierz lekcje do przepracowania i idź dalej.
Szybka decyzja
Jeśli jednak musisz szybko podjąć decyzję, pomogą Ci w tym pytania kartezjańskie. Są idealne, jeśli masz dylemat, a czas nagli. Najlepiej, gdy spiszesz odpowiedzi na kartce i zobaczysz całą sytuację z szerszej perspektywy.
Pytania karteziańskie
- Co się wydarzy, kiedy to zrobisz?
- Co się NIE wydarzy, kiedy to zrobisz?
- Co się wydarzy, kiedy tego NIE zrobisz?
- Co się NIE wydarzy, kiedy tego NIE zrobisz?
Na koniec
Bądź UWAŻNY na siebie, swoje myśli, uczucia i wybory jakich dokonujesz.
Jeśli pragniesz, aby Twoje decyzje były bardziej świadome, zrób przegląd swoich wcześniejszych decyzji. Zwróć uwagę, jak je wówczas podejmowałeś? Co leżało u ich podstaw? Czy w pełni były zgodne z Tobą? Pomyśl, co możesz przepracować w tym obszarze i jakie poprawki wprowadzić, w oparciu o ten materiał?
Pamiętaj, że życie w zgodzie ze sobą wzmacnia Twoje poczucie własnej wartości, napełnia dobrą energią i daje moc do podejmowania kolejnych działań.
Życzę Ci trafnych wyborów i dobrych decyzji!
